ارزیابی و پیش‌‌‌‌بینی تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از معیارهای سیمای سرزمین و مدل مارکوف (مطالعۀ موردی: شهرستان همدان)

نویسندگان

  • فاطمه محمدیاری دانشجوی دکتری آمایش محیط زیست، دانشکدة محیط‌زیست و منابع طبیعی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
  • کامران شایسته استادیار محیط زیست، دانشکدة محیط زیست و منابع طبیعی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
چکیده مقاله:

     تخریب سیمای سرزمین، تغییر پوشش گیاهی و تغییر کاربری مواردی هستند که به‌‌طور مداوم بر محیط‌‌زیست کشور فشار وارد می‌‌کنند، بنابراین نقشه‌‌‌‌‌‌هایپوششگیاهی،درتولیداطلاعاتدرجهتبرنامه‌‌‌‌ریزی‌‌‌‌هایشهری نقش مهمی دارند.در این پژوهش به‌‌منظور تهیه نقشه‌‌‌‌هایپوششگیاهیشهرستان همدان ازاطلاعاتماهوارۀلندست سنجنده‌‌‌‌های ETM+و OLIاستفاده و مقدار شاخص NDVIمحاسبه شد.NDVIیکیازپرکاربردترینشاخص‌‌‌‌‌‌هابرایپایش تغییراتپوششگیاهیاست، کهاز‌‌طریقنسبت‌‌گیریباندهای قرمزومادونقرمزِنزدیکبه‌‌دستمی‌‌‌‌آید. بدین منظور برایبررسیتغییراتکیفی پوششگیاهی،مقادیرعددیاینشاخصبه 4کلاسمختلفسرسبزی شامل اراضی با پوشش عالی، پوشش بسیار خوب، پوشش خوب و ضعیفطبقه‌‌‌‌بندیشد و برای آشکارسازی تغییرات، نقشه‌‌‌‌های طبقه‌‌‌‌بندی‌‌شده وارد مدل LCMشدند. سپس تحلیل تغییرات سیمای سرزمین صورت گرفت که بدین منظور تعداد 5 سنجه در سطح کلاس و 6 سنجه در سطح سیمای سرزمین مورد محاسبه قرار گرفت. پیش‌‌‌‌بینی تغییرات پوشش گیاهی در 15 سال آینده با زنجیرۀ مارکوف انجام شد.   تجزیه‌‌و‌‌تحلیل سنجه‌‌های سیمای سرزمین حاکی از آن است که سطح پوشش بسیار خوب از 12 درصد در سال 1380، به 21 درصد در سال 1395 رسیده است. همچنین اراضی با پوشش خوب که به‌‌عنوان پوشش گیاهی طبیعی آن به‌‌شمار می‌‌رود، در دورۀ زمانی مشابه کاهش یافته است. نتایجحاصلازسنجۀ تنوع شانون در سطح سیمای سرزمین نشان می‌‌‌‌دهد که مقادیرمربوطبهتنوعلکه‌‌‌‌ها در سطحشهرستان بالاترازیک است،کهبیانگر تنوعوفراوانی بالاو سیمایسرزمین بسیارمتنوع در شهرستان است. نتایج پیش‌‌‌‌‌‌بینی نشان می‌‌‌‌دهد که بیشترین احتمال تخریب تا افق 1410 در اراضی با پوشش عالی (8329/0) خواهد بود. همچنینتخریب اراضی باپوشش خوب بهاراضیبادرجۀسرسبزی ضعیفبیشتریناحتمال(3581/0) تغییر را در آینده دارد. یافته‌‌های این تحقیق بر لزوم توجه بیشتر به بهره‌‌برداری پایدار از سرزمین و جلوگیری از تخریب آن در این شهرستان تأکید دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پایش تغییرات سیمای ‏سرزمین با استفاده از تحلیل سینوپتیک و تصاویر ‏ماهواره‏ای (مطالعۀ موردی: شهرستان رشت)

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات ترکیب و پیکربندی عناصر ساختاری سیمای ‏سرزمین شهرستان رشت طی سال‏های 1366 تا 1390 طراحی و با استفاده از شیوۀ تحلیل سینوپتیک سیمای ‏سرزمین انجام شد. از این‌رو نقشه‏های سیمای‏ سرزمین از سه فریم تصویر ماهواره‏ای سنجندۀ TM سال‏‏های 1366، 1378 و 1390 با استفاده از روش تفسیر تلفیقی تهیه شدند. سپس تعدادی از سنجه‏های ترکیب و پیکربندی سیمای ‏سرزمین شامل تعداد تکه (N...

متن کامل

پیشبینی تغییرات کاربری و پوشش زمین در شهرستان رشت با استفاده از مدل سلولهای خودکار و زنجیره مارکوف

افزایش جمعیت شهرنشین در شهرستان رشت در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسانساخت شده است و در صورت ادامه این روند، تخریب سیمایسرزمین، تغییر الگو و ساختار اکوسیستمهای طبیعی و نیمهطبیعی این منطقه قابل انتظار خواهد بود. مطالعه حاضر با هدف آگاهی از تغییرات گذشته و پیشبینی تغییرات آینده این منطقه برای کمک به برنامهریزی سرزمین طراحی شده است. از این رو پایش تغییرات سرزمین با استفاده از تصاویر سنجنده...

متن کامل

پایش تغییرات سیمای ‏سرزمین با استفاده از تحلیل سینوپتیک و تصاویر ‏ماهواره‏ای (مطالعۀ موردی: شهرستان رشت)

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات ترکیب و پیکربندی عناصر ساختاری سیمای ‏سرزمین شهرستان رشت طی سال‏های 1366 تا 1390 طراحی و با استفاده از شیوۀ تحلیل سینوپتیک سیمای ‏سرزمین انجام شد. از این رو نقشه‏های سیمای‏ سرزمین از سه فریم تصویر ماهواره‏ای سنجندۀ tm سال‏‏های 1366، 1378 و 1390 با استفاده از روش تفسیر تلفیقی تهیه شدند. سپس تعدادی از سنجه‏های ترکیب و پیکربندی سیمای ‏سرزمین شامل تعداد تکه (n...

متن کامل

پیش‌بینی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف (مطالعۀ موردی: شهرستان یاسوج)

نقشة کاربری اراضی و نقشه‌های پیش‌بینی تغییرات زمانی‌ـ مکانی کاربری اراضی تأمین‌کنندة بخش عمده‌ای از اطلاعات مورد نیاز برنامه‌ریزان و مدیران شهری در زمینة اتخاذ تدابیر صحیح و تصمیم‌گیری‌های اصولی در جهت نیل به توسعة پایدار شهری است. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات کاربری و پوشش زمین در شهرستان یاسوج در گذشته و به تبع آن پیش‌بینی الگوی فضایی ساختار سرزمین در آیندة نزدیک بود. در این پژوهش، با استفا...

متن کامل

ارزیابی تغییرات مکانی پوشش گیاهی مراتع مناطق خشک و نیمه‌خشک با استفاده از سنجه ‏های بوم‌شناسی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: مراتع پشتکوه استان یزد)

بوم‏شناسی سیمای سرزمین یکی از جوان‏ترین شاخه‏های علم بوم‏شناسی می‏باشد و به مطالعه مناظر به‏ویژه ترکیب، ساختار و عملکرد آنها می‏پردازد. هدف این پژوهش، کمی‏سازی الگوهای سیمای سرزمین و بررسی امکان تفکیک تیپ‌های گیاهی با استفاده از سنجه‏های سیمای سرزمین بوده است. سنجه‏هایی که در این تحقیق استفاده شدند سنجه تعداد لکه، نسبت مساحت هر طبقه در سیمای سرزمین، میانگین اندازه لکه، تراکم ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 16  شماره 53

صفحات  85- 104

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023